Story listening

Story listening

dinsdag 27 oktober 2015

'Never work with animals or children'


Never work with animals or children. Een gevleugelde uitdrukking in Hollywood. Films maken met kinderen of dieren erin: begin er niet aan. Te bewerkelijk, te onvoorspelbaar. Leuk dus om een keer te proberen: storytelling met kinderen. 

Voor de opening van een vernieuwd speelplein in de H-buurt wilde ik graag de verhalen van buurtkinderen op het programma hebben. Het plein was immers vooral voor hen bedoeld. Wat hadden ze er in het verleden zoal meegemaakt en wat hoopten ze voor de toekomst? Via via vond ik twee kinderen die wel mee wilden doen: Max van 13 en Amana van 11 jaar. 

Gezellige moeder 
De eerste afspraak was met Amana, bij haar thuis. Met mijn schrijfblok op schoot begon ik haar vragen te stellen. Maar het arme kind kwam bijna niet aan het woord. Haar moeder zat gezellig naast haar en bleef maar vertellen over alles wat goed en slecht was in de buurt. Heel interessante verhalen, maar niet de verhalen waar ik naar op zoek was. Eerst maar eens non-verbaal proberen te sturen: niet meeschrijven, alleen de dochter aankijken... geen succes. Toen toch maar benoemd: mevrouw, ik hoor heel graag wat u vindt, maar voor de opening gaat het toch om wat Amana vindt. Hint begrepen, moeder hield haar mond. 

Net als bij volwassenen werken de eenvoudige open vragen het beste om verhalen los te krijgen: wat is het leukste wat je op dit plein hebt meegemaakt, en het vervelendste? Wat kan er nog beter op het plein? Af en toe kon moeder zich niet inhouden en zei iets als: veiligheid, dat vind je ook heel belangrijk, toch Amana? En dan ging Amana braaf over veiligheid praten. Leerzaam voor mij, dus bij de tweede afspraak gingen Amana en ik samen naar het plein wandelen. Zonder moeder. 

Het tweede wat ik leerde van Amana was dat de storytellingtechniek die bij volwassenen werkt (een verhaal bestaande uit twee of drie vrij uitgebreide momenten of 'beelden') bij kinderen minder goed werkt. Amana vertelde een reeks heel korte anekdotes. We hebben daarvan een stuk of zes aan elkaar geplakt en dat was dan haar verhaal. Ze haalde de volgorde nog wel eens door elkaar maar dat maakte eigenlijk niet uit voor het geheel. 

Opdreunen 
De derde les die ik van Amana leerde zal niet voor elk kind gelden. Dit meisje was een perfectionist. Toen ik de tweede keer met haar afsprak had ze haar verhaal al minstens tien keer geoefend. Met als gevolg dat alle spontaniteit eruit verdwenen was en ze alleen nog haar tekst aan het opdreunen was. Het enige wat erop zat was dat ze haar tekst bij mij moest inleveren en mij moest beloven om niet meer te oefenen. Note to self: kinderen alleen steekwoorden geven in plaats van een uitgetypte tekst. Uiteindelijk vertelde Amana haar verhaal tijdens de opening keurig zoals voorbereid. Ze vergat maar een paar kleine dingetjes. Met de cute-factor aan haar zijde vond het publiek het prachtig. Hoezo bewerkelijk en onvoorspelbaar?

Gelukkig voldeed mijn andere jonge verteller, Max, wel aan het stereotype: tijdens de voorbereiding kwam hij tot mijn wanhoop nauwelijks verder dan 'leuk' of 'weet niet' en bij de opening ging zijn verhaal allerlei niet-afgesproken kanten op. Aan de hand van deze eerste ervaring zou ik zeggen: never work with animals or teenagers. Leuke uitdaging dus voor de volgende keer: storytelling met tieners.

Deze blog verscheen op 28 mei 2015 op het intranet van de gemeente Amsterdam.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten